Antalya’da bu yıl 14'üncüsü düzenlenen Kitap Fuarı'nın ilk gününde, Türkiye’nin önemli tarihçilerinden Prof. Dr. İlber Ortaylı, geniş bir dinleyici kitlesiyle bir araya geldi. Söyleşide salon tamamen dolarken, Prof. Dr. Ortaylı, uluslararası devlet yapıları ve demokrasi üzerine görüşlerini paylaştı.
Ortaylı, İngiltere ve Avrupa devletlerinin tarihsel yönetim anlayışları hakkında konuşarak, “Orta Çağ’da İngiltere’de bir ayaklanma oluyor ve kral halkla bir araya geliyor; vergiler lordlar, köylüler, esnaflar tarafından tartışılarak karar veriliyor. İngiltere’nin yazılı bir anayasası yoktur ama görenekler ve adetler vardır. Fransa’da ise bir isyan olduğunda kral, aristokratları ezme eğilimindedir. Venedik gibi cumhuriyetlerde ise ticaretle uğraşan bir sınıf vardır ve yönetim aristokratlara değil, ticaretle uğraşanlara dayanır” dedi.
Modern Cumhuriyetlerin Yapısı ve Demokrasi
Ortaylı, çağımızın cumhuriyet modelleri arasında İngiltere ve Amerika’nın özel bir yere sahip olduğunu belirtti. “Amerika’nın 13 koloniyle başlayan yapısı, federal bir cumhuriyet doğurdu. Amerika’da gerçek bir seçimle gelen başkan ve yargı organları vardır. Bu yapıda kanunlar çok sıkı denetimden geçer, kurallar ve adetler toplum için önemlidir” diyerek Amerikan demokrasisinin temel prensiplerinin ne kadar tutarlı olduğunu vurguladı.
Demokrasi Kültüründe Farklılıklar
Ortaylı, Kıta Avrupası ve Anglosakson devletleri arasındaki demokrasi anlayışındaki farklılıklara değindi. “Anglosakson demokrasisi ile kıta Avrupası demokrasisi arasında büyük farklar vardır. Demokrasi, cehaletten ziyade prensiplerin takibi ile yürüyebilir” diyen Ortaylı, demokrasinin her toplumda farklı bir şekilde geliştiğini belirtti ve "Fransa, İtalya, İspanya'nın demokrasi yapıları birbirinden farklıdır. Aynı şekilde Türkiye’nin yapısı da farklı bir modeldir" ifadesini kullandı.
