Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü 6. Bölge Müdürlüğü koordinasyonunda yürütülen koruma ve izleme çalışmaları sayesinde, 2024 yılında Antalya sınırlarındaki 10 bin 896 yuvadan toplam 458 bin 714 yavru deniz kaplumbağası sağlıklı bir şekilde denize ulaşmayı başardı. Antalya, Türkiye'de en fazla deniz kaplumbağası yumurtlama alanına ev sahipliği yapıyor. Belek'teki 29,3 kilometrelik sahil şeridiyle en uzun yumurtlama alanına sahip olan Antalya'da, toplam 9 kumsal deniz kaplumbağalarının yuva yaptığı bölgeler arasında bulunuyor. Patara, Kale, Kumluca, Çıralı, Tekirova, Kızılot, Demirtaş ve Gazipaşa gibi alanlar bu kapsamda büyük bir titizlikle korunuyor.
Deniz kaplumbağalarının önemi ve yaşam döngüsü
100 milyon yıldır yaşam mücadelesi veren deniz kaplumbağaları, ekosistemin denge unsurlarından biri olarak deniz çayırları ve denizanası popülasyonlarını kontrol altında tutuyor. Ancak, insan faaliyetleri ve küresel ısınma nedeniyle bu kadim canlıların yaşamı tehdit altında. Türkiye'de özellikle caretta caretta (iribaş deniz kaplumbağası) ve yeşil deniz kaplumbağası (Chelonia mydas) türleri Akdeniz sahillerinde yuvalanıyor. Dişi deniz kaplumbağaları, yumurtlama dönemlerinde 100-150 yumurta bırakıyor. Ancak yapılan araştırmalar, her 1000 yumurtadan yalnızca bir bireyin yetişkinliğe ulaşabildiğini ortaya koyuyor. Ayrıca küresel ısınmanın yuva sıcaklığını artırmasıyla cinsiyet oranlarında ciddi dengesizliklerin oluşması, türlerin geleceği için büyük bir risk olarak görülüyor.
Koruma çalışmaları gece gündüz devam ediyor
6. Bölge Müdürlüğü öncülüğünde yürütülen çalışmalarda, uzman akademisyenlerin rehberliği ve gönüllülerin desteğiyle sahillerde yoğun bir koruma faaliyeti gerçekleştiriliyor. Jandarma, emniyet teşkilatı, yerel halk ve belediyelerle yapılan iş birliği sayesinde sahiller, yumurtlama ve yavru çıkış dönemlerinde titizlikle denetim altında tutuluyor.
Yetkililer, sahillerde uyulması gereken kuralları şöyle sıralıyor:
Yumurtlama alanlarında gece ışık kullanımından kaçınılmalı, yuvaların bulunduğu alanlar işaretlenmeli ve korunmalı, yetişkin kaplumbağalar rahatsız edilmemeli, fotoğrafları çekilmemeli, Şezlong ve şemsiyeler yuvaların üzerine bırakılmamalı.
Dünya genelinde örnek bir çalışma
Bölge Müdürlüğü, deniz kaplumbağalarının korunmasına yönelik çalışmalara herkesin destek vermesi gerektiğine vurgu yapıyor. Başta Belek ve Patara gibi Özel Çevre Koruma Bölgeleri olmak üzere tüm sahillerde duyarlılığın artırılması için eğitimler düzenleniyor. Antalya, 458 bin 714 yavru deniz kaplumbağasının mavi sularla buluşmasını sağlayarak sadece Türkiye'de değil, dünya genelinde de örnek bir koruma çalışmasına ev sahipliği yapmış oldu. Uzmanlar, deniz kaplumbağalarının geleceğinin bu tür projelerle güvence altına alınabileceğini belirtiyor.
İHA
